Nghị luận xã hội về Tình bạn

[adminbao]

ĐỀ BÀI :

Mỗi người thêm một con mắt
Mỗi người thêm nhiều cảm rung
Trời cũng thêm nhiều màu sắc
Đất cũng thêm chiều mênh mông
( Trần Lê Vân – Bạn )

Hãy trình bày ý kiến của em về tình bạn từ những gợi ý ở khổ thơ trên .

BÀI LÀM

“ Bạn là của cải chứ không phải của cải là bạn” câu danh ngôn đó đã dành tất cả sự trân trọng ,ưu ái cho tình bạn . Thế gian sẽ đơn điệu biết mấy ,con người sẽ nghèo nàn , nhạt nhẽo nếu tình bạn không tồn tại . Tình bạn ấy là hai tiếng thiêng liêng cao đẹp . Ca dao từng đề cao tình cảm bạn bè :

Ra đi vừa gặp bạn hiền
Cũng bằng ăn quả đào tiên trên trời .

Bao nhà thơ nhà văn cũng ca ngợi tình bạn . Nhà thơ Trần Lê Văn viết :

Mỗi người thêm một con mắt
Mỗi người thêm nhiều cảm rung
Trời cũng thêm nhiều màu sắc
Đất cũng thêm chiều mênh mông
( Bạn )

Bốn câu thơ bao hàm một quan niệm ,một cách nhìn nhận sâu sắc và đầy đủ về tình bạn cuaTrần Lê Văn .

Qua bao tháng năm biến động ccủa cuộc đời tình bạn vẫn tồn tại bền bỉ trong trong tâm hồn mỗi con người vẫn là ngọn lửa ấm nhen lên giúp chúng ta gắn bó đoàn kết yêu thương nhau hơn .

Có lẽ phải từng trải sống hoà nhả với bạn bè , nhà thơ mới cảm được một cách chính xác :

“ Mỗi người thêm một con mắt
Mỗi người thêm nhiều cảm rung .”

Vạn vật đều không thể hoàn thiện , cũng như mỗi con nngười không thể biết hết thế gian . Nhưng con người được taọ hoá ban cho đôi mắt để thấu hiểu cuộc đời để cảm nhận thế giới xung quanh . Tục ngữ nói “ giàu hai con mắt” lại nói “Giàu vì bạn sang vì vợ”. Phẩi chăng thêm bạn là thêm giàu , thêm những đôi mắt ,thêm những góc nhìn để tránh phiến diện hoặc sai lầm . “ Học thầy không tày học bạn”, người xưa nhắn con người phải biết mở rộng tầm nhìn và sự hiểu biết bằng cách học hỏi bạn bè . nếu có nhiều bạn thì sẽ có nhiều cơ hội để học hỏi để mở rộng tầm nhìn , trí tuệ . Mỗi người bạn làm nên một thế giới trong ta , giúp ta hiểu thêm một cuộc sống mới . Tình bạn nảy nở sẽ là phương thuốc quý báu giúp ta chống lại phong ba bảo táp , giukps ta nhận rõ đúng saải trái trong ứng xử , nuôi dưỡng và làm mát dịu tâm hồn ta . Khi chúng ta có những tình bạn đẹp , tâm hồn không những phong phú mà còn sâu sắc hơn . có thể trước đây ta vô tình hoặc ít tình cảm , chỉ biết sống cho riêng mình với những “giấc mơ con” đủ cho một “cuộc đời con”. Khi có bạn cuộc sống chúng ta sẽ khác “ cảm rung” của ta cũng sẽ khác sẽ nhiều lên , sẽ tinh tế hơn , chân thành hơn . “Người ta là hoa của đất”hoa đã phong phú lắm sắc màu thì cuộc sống sẽ đậm đà biết mấy :

Trời cũng thêm nhiều màu sắc
Đất cũng thêm chiều mênh mông

Có thêm những người bạn tốt ,cuộc sống trở nên tươi thắm hơn . Trời thêm nhiều màu sắc , không chỉ một màu xanh mà lung linh baycs cầu vồng . đất như cũng mênh mông hơn , mỡ ra cho chúng ta thêm nhiều hiểu biết , hi vọng , nhiều ước mơ và hoài bảo .

Từ xưa đến nay , người ta đã có bao nhiêu tình bạn cao đẹp , thiêng liêng , biểu hiện sâu sắc của tình bạn là tấm lòng tri âm , tri kỉ . Tiếng đàn của Bá Nha chỉ mình Chung Tử Kì nghe và hiểu được . Đến khi Tử Kì chết Bá Nha treo đàn không đánh vì không còn một Tử Kì thứ hai nữa .

Song bạn bè hiểu nhau chưa đủ mà còn phải biết quan tâm chăm sóc lẫn nhau . Tình bạn giữa Nguyễn Trãi và Nguyễn Mộng Tuân cũng rất cao đẹp . Nguyễn Trãi nói về bạn mình :

Nghèo ốm ta thương bạn
Ngông cuồng bạn giống ta .

Nguyễn Mộng Tuân mừng nhà mới của bạn đã tạ lại tấm lòng bạn mình :

Mang rượu đến cùng ông thưởng thức
Say theo người , chớ tỉnh mình ta .

Quả thật đó là những tấm lòng tri , kĩ tri âm . Khác với Nguyễn Trãi và Nguyên Mộng Tuân , Nguyễn Khuyến với Dương Khuê Không cùng một tư duy chính trị , Song không vig thế mà họ không trở thành bạn bè , Dương Khuê mất Nguyễn Khuyến đã khóc bạn bằng những vần thơ đầy xúc động :

Rượu ngon không có bạn hiền
Không mua không phải không tiền không mua
Câu thơ nghĩ đắn đo không viết
Viết đưa ai , ai biết mà đưa
Giường kia treo những hững hờ
Dàn kia gãy cũng ngẫn ngơ tiếng đàn

Viết tiếp những trang ca ngợi tình bạn . Thạch lam đã đem đến một câu chuyện nhẹ nhàng trong sáng : Gió lạnh đầu mùa , trong gió lạnh rét mướt , tình bạn ngây thơ , hồn nhiên , trong sáng làm ấm ám tình người . Chị em Sơn quyết định thật nhanh chóngđợi chờ sơn thấy “ lòng ấm áp vui vui”. Niềm vui ấy có lẽ chỉ có ở những con người biết cảm thông chia sẽ với bạn bè.

Tình bạn cao cả và thiêng liêng chúng ta có thể tìm thấy trong tình v\cảm của những anh bộ đội, những” đôi tri kỉ” trở thành đồng chi sát cánh kề vai “ súng bên súng đầu sát bên đầu” ( Chính Hữu”_ Đồng chí) chiến đấu vì độc lập tự do.

“Sống không có bạn là chết cô đơn” Giooc- giơ Hê –be). Ai cũng muốn có những người bạn rất tốt của mình. Nhưng kết bạn vốn đã khó, mà gữ giùn tình bạn gắn bó thuỷ chung còn khó hơn nhiều. Lí Thông từng kết nghĩa với Thạch Sanh nhưng sau lại lừa chàng đi vào chỗ chết và cướp đi công chúa của chàng. Trịnh Hâm hãm hại Vân Tiên chỉ vì sự ghen ghét nhỏ mọn, tầm thường. Những tấm gương phản bạ đó cho yhấy nếu hẹp hồi, nếu chỉ ích kỉ thì sẽ mù quáng, sẽ mất bạn bè và trở thành kẻ ác. Trịnh Hâm âm mưa hãm hại Vân Tiênchỉ vì sự ghen ghét nhỏ mọn, tầm thường. Những tấm gương phản bạn đó cho thấy nếu hẹp hòi, nếu ích kỉ thì sẽ mù quán, sẽ mất bạn bè và trở thành kẻ ác.

Sẽ ra sao khi ta phát hiện một tring những người bạn của ta mất khuyết điểm trầm trọng ? Xa lánh ư ? Cắt đứt giao thiệp ư ? Hoặc không có ý kiến gì, vẫn quan hệ bình thường như cũ? Đây là một chuyện rất khó. Nhưng em cho rằng trước hết phải gần gủi và không được bỏ rơi, không xa lánh bạn.Aỉch cóthể mắc khuyết điểm. Nếu ta chỉ chọn những người hoàn hảo để kết bạn thì biết đâu đến lúc nào đó, bạn phát hiện ra nhược điểm của ta củng sẻ bỏ rơi ta ? Nhưng là một người bạn chân thànhcủng không có nghĩalà im lặng, không dám can ngăn, không dám phê bình,thậm chíđẩutanh với sai lầm khuyết điểm của bạn mình. Thái độ tốt nhất trong quan hệ bạn bè là nghiêm khắc với mình và độ lượng, bao dung với bạn. Chỉ có thế ta mới là một người được bạn bè tin cậy, ta mới có nhiều bạn và trở thành người giàu có.

“Giàu bạn bè là không nghèo về mặt nào cả”. Cuộc sống thật bao la, rực rỡ sắc màu. Mỗi ngượi đều biết độ lựơng, sống cởi mở, khoan dung hơn thì tình bạn sẽ đơm hoa kết trái, sẽ chẳng bao giờ lụi tàn. Lúc ấy con người sẽ sống nhân ái, trong sáng và đẹp hơn nhiều. Đúng như nhà thơ Tố Hữu đã ngợi ca:

Có gì đẹp trên đời hơn thế,
Người yêu người sống để yêu nhau.

( Bài làm của Phùng Minh Hiếu – HS Lớp 9, trường THCS Trương Vương , Hà Nội)

NHẬN XÉT

Bài viết đã giải quyết được những vấn đề cơ bản của đề bài : nêu lên quan niệm về tình bạn được trình bày trong khổ thơ. Người viết đã hiểu ý nghĩa của các câu thơ, làm sáng tỏ việc “thêm” những “con mắt” và “cảm rung” ở mỗi người là giàu có về trí tuệ và tình cảm. Đồng thời ý nghĩa mơ hồ, khó nắm bắt hơn trong hai câu thơ : “Trời cũng thêm nhiều màu sắc, Đất cũng thêm chiều mênh mông” được hiểu như cuộc sống đậm đà , tươi thắm hơn.

Bằng các ví dụ về tình bạn được phản ánh qua văn thơ, người viết đã chứng minh rằng luôn luôn tồn tại những tình bạn thắm thiết qua nhiều thời đại. Tuy nhiênđiểm chính là con người sống giàu trí tuệ hơn, giàu tình cảm hơn, phong phú và sâu sắc hơn thì chưa rõ lắm. Vì quan tâm nhiều đến nội dung quan niệm tình bạn trong khổ thơ nên người viết cũng chưa chú ý đầy đủ đến việc bình luận về quan niệm đó, mặc dù theo mạch văn có thể hiểu là người viết tán thành, coi quan niệm đó là hoàn toàn đúng đắn.

Quan niệm về tình bạn của người viết là một quan niệm có lí, có tình và khá chân thành, đúng mực.



Trong cuộc sống, ta gặp gỡ nhiều người, cảm thấy thoải mái khi bên cạnh họ, ta giới thiệu với mọi người rằng đây là bạn ta.
Vào một giây phút nào đó trong cuộc sống, ta tìm được một người có thể thay đổi cuộc sống của ta dù chỉ một phần nhỏ. Đó là một người không chỉ là bên ta khi vui, khi thành công mà còn là người không rời bỏ ta khi buồn, lúc lâm nguy hay khi thất bại, khi những người xung quanh đã rời bỏ ta mà đi. Và ta gọi đó là một người bạn - một người bạn thân, một người bạn thật sự. Và ta tin rằng: "Bạn là người đến với ta khi mọi người đã bỏ ta đi".
Trong cuộc sống, ta gặp gỡ nhiều người, cảm thấy thoải mái khi bên cạnh họ, ta giới thiệu với mọi người rằng đây là bạn ta. Nhưng thực ra họ chỉ mới là những người quen biết. Có thể mời những người này đến nhà, cùng nhau đi chơi, cùng chia sẻ một số thứ. Nhưng không phải ai trong số họ cũng có thể trở thành người chia sẻ cuộc sống cùng với ta.
Bạn - hiểu đơn giản thì đó là người mà ta quen biết. Tuy nhiên không phải bất cứ ai ta quen cũng là bạn của ta. Một khi đã coi ai đã là bạn tức là người đó với ta phải có quan hệ thân thiết, gần gũi ở một mức độ nào đó, là người đồng cảm và chia sẻ với ta. Ấy là chưa kể những người bạn thân, những người luôn lắng nghe khi ta có chuyện rắc rối, luôn bên ta lúc ta khó khăn và giúp ta vượt qua cơn hoạn nạn. Chỉ có người bạn thân thật sự mới là người ta có thể cùng sẻ chia cuộc sống. Đó là người ta yêu quý, quan tâm và thường xuyên chia sẻ với họ những vui buồn và ngược lại. Đó là một người bạn khiến ta cảm thấy an tâm khi ở bên cạnh bởi lẽ ta biết chắc họ quan tâm đến ta, luôn ở bên ta những khi ta gặp khó khăn, buồn phiền. Đó cũng là người ngăn ta mắc sai lầm hoặc giúp ta sửa chữa khi ta phạm lỗi. Đó là người luôn gắn bó và ủng hộ ta.
Họ nắm lấy tay ta để tiếp thêm sức mạnh và niềm tin. Họ dõi theo từng bước chân của ta trên đường đời, ngược lại, ta cũng dõi theo cuộc sống của họ và học hỏi từ đó. Vâng, chỉ có người bạn thân thiết và chân thành đó mới có thể là người đến với ta khi mọi người đã bỏ ta đi". Để cuối cùng, sau bao thăng trầm của cuộc sống ta chợt nhận ra rằng ta có rất nhiều người quen nhưng ta không có nhiều bạn - những người bạn thân thật sự.
Khi ta ngã quỵ và thế giới quanh ta dường như quá đen tối, trống rỗng, người bạn ấy sẽ nâng ta lên và làm cho thế giới bỗng sáng lên và lấp đầy những trống rỗng ấy. Người bạn ấy có thể dắt ta qua những giây phút khó khăn của cuộc sống, nắm lấy tay ta và nói rằng mọi chuyện rồi sẽ tốt đẹp. Cuộc sống không phải luôn trải hoa hồng, đôi khi ta phải đối mặt với những khó khăn tưởng như không thể vượt qua được, những thất bại tưởng nhủ có thể lam ta gục ngã. Ấy là khi ta hiểu rõ giá trị của tình bạn hơn hết. Bên cạnh gia đình, tình vêu, thì tình bạn chân thành là chỗ dựa vững chắc cho mỗi người trong cuộc sống. Người bạn thật sự là người biết khích lệ, động viên khi ta đang vươn lên, biết mừng vui khi ta hạnh phúc, biết bật khóc sẻ chia khi ta đau buồn, biết tìm đến ta khi ta cô đơn. Nếu cuộc đời khắc nghiệt khiến ước mơ, niềm tin của ta trong vùng giông bão thì bờ vai của một người bạn luôn là chỗ tựa an toàn cho ta. Những người bạn thật sự sống dựa vào nhau bằng niềm tin mạnh mẽ nhất. Chính niềm tin ấy khiến chúng ta có thể chia sẻ cùng nhau cả những điều tốt đẹp lẫn khó khăn nhất trong đời bằng nụ cười.
Có những người bạn đã đến bên ta, trao cho ta niềm tin, nghị lực, làm chỗ dựa cho ta khi mọi người đã quay lưng lại với ta, khi số phận dường như không mỉm cười với ta.
Bạn là người đến bên ta khi mọi người đã bỏ ta đi". Ai cũng mong mình có được một người bạn như vậy trong đời. Vậy ta phải làm gì để có một người ban như thế? "Cách duy nhất để có bạn tốt là chính bản thân mình phải là một người bạn chân thành"(Eurupide). Tô Hữu viết rằng :

"Lẽ nào vay mà không trả?

Sống là cho đâu chi nhận cho riêng mình. ”

Trong bất kì mỗì quan hệ nào cũng cần đến sự cho - nhận. Đặc biệt đối với tình bạn vì đó là một cuộc giao lưu vô vụ lợi của những người bình đẳng, không ai chỉ cho hoặc chỉ nhận. Ta hãy đối xử với bạn bè, yêu thương, quan tâm đến họ như chính bản thân mình. Hãy giúp đỡ mà không đòi hỏi trả công vì đến một lúc nào đó ta sẽ nhận lại được sự giúp đỡ của họ trong cuộc sống, và thường thì nó nhiều hơn những gì ta nghĩ mình có thể nhận được. Hãy san sẻ mà không toan tính, cho đi mà không chờ nhận lại. Hãy trao yêu thương từ đáy lòng chứ không phải vì những âm mưu vụ lợi, để đó là tình cảm của trái tim chứ không phái toan tính của lý trí... Một mối quan hệ lâu dài là những bài học phải học suốt đời. Học cách yêu thương và quan tâm đến người bạn của mình. Học cách tha thứ cho lỗi lầm và giúp họ tránh những sai lầm như vậy. Học cách chấp nhận khuyết điểm của người khác... Tình bạn đôi khi là những điều giản đơn mà đôi khi cuộc sống bộn bề làm ta quên đi mất. Đôi khi đó chỉ là ánh nhìn động viên, một cái siết tay lúc mềm yếu, hay một bờ vai, một sự yên lặng để lắng nghe tất cả nỗi lòng của bạn bè. Tình bạn không có khuôn mẫu cũng không có chuẩn mực nhất định để thể hiện. Nhưng luôn có những điều nhỏ nhặt, những tình cảm chân thành kết nốì những người bạn với nhau.
Có được một ngưòi bạn thân đã khó, giữ được tình bạn ấy còn khó hơn. Bạn hãy nắm một nắm cát đầy trong tay đi. Bạn biết không, nắm cát trong lòng bàn tay của bạn cũng giống như bạn bè của bạn vậy. Những hạt cát quá xa lòng bàn tay bạn sẽ theo kẽ hở giữa những ngón tay bạn mà rơi ra ngoài. Nếu bạn càng siết chặt bàn tay thì chúng càng rơi ra nhiều hơn. Chỉ có những hạt cát nằm giữa lòng bàn tay bạn, được giữ chặt trong đó mới còn lại mà thôi. Đó chính là những người bạn thân thiết mà chúng ta thật sự cần, những người bạn này sẽ ở lại với ta dù bất cứ chuyện gì xảy ra. Nhưng, bạn thấy đó, những hạt cát này rất ít và dễ dàng rơi ra nếu ta không biết giữ gìn. Hãy giữ gìn và nâng niu chúng bằng tình cảm của mình. Chúng sẽ ở bên cạnh bạn và không rơi đi đâu.Cũng giống như cát, muốn giữ được bạn không phải nắm thật chặt mà phải biết nâng niu, trân trọng với tất cả sự yêu mến và tôn trọng.
Thực tế cuộc sống quanh ta đã chỉ ra rằng trong nhiều trường hợp có nhiều người đến với ta nhưng không phải là bạn ta. Chẳng hạn như khi bạn là một người giàu có, thành đạt, tương lai rộng mở, quanh bạn có nhiều người tìm đến nhưng có phải tất cả những người trong số họ đều là bạn của bạn? Họ đến vì những mục đích gì? Cầu cạnh, nhờ vả, lợi dụng và biết đâu đấy, ngày khi bạn sa cơ họ lại chẳng lạnh lùng bỏ đi, không chút bận tâm. Vậy mới nói: " Bạn là người đến bên ta khi mọi người đã bỏ ta đi."
Tuy nhiên, trong thực tế cũng chỉ ra rằng có trường hợp mọi người quanh bạn bỏ đi và có người tìm đến với bạn nhưng không vì mục đích chia sẻ, giúp đỡ, không có mục đích tốt thì họ cũng không thể được coi là bạn.
Trong cuộc sống của chúng ta, có nhiều điều dễ dàng đến rồi đi, nhanh chóng và mỏng manh như một làn khói, dễ tan vỡ như lâu đài cát trước những cơn sóng gào. Chỉ có tình cảm là điều duy nhất có thể vượt qua mọi bão giông cuộc đời, là nền tảng, là gốc rễ cho mọi niềm vui và nguồn hạnh phúc. Và không có gì tuyệt vời hơn được trao gửi tình cảm của mình cho một người khác, và rồi cảm nhận được sự bình yên khi gọi nhau là bạn